‘જો આપણે આપણી ભાષા ગુમાવશું, તો આપણે આપણી સંસ્કૃતિ અને આપણા મૂલ્યો પણ ગુમાવીશું.’

- આશા પટેલ Wednesday 14th June 2023 12:34 EDT
 
 

નમસ્તે! ઓમ નમઃ શિવાય, મારું નામ આશા છે. અને હું મારા વિશે થોડું શેર કરવાની તક મેળવીને રોમાંચિત છું. હું માનું છું કે અમારી અંગત વાર્તાઓ આપણે કોણ છીએ તેને આકાર આપે છે અને હું મારી અત્યાર સુધીની સફરને પ્રતિબિંબિત કરવા માટે ઉત્સાહિત છું. મારા સમગ્ર જીવન દરમિયાન, મેં વિવિધ અનુભવોનો સામનો કર્યો છે જેણે મારા પાત્રને ઘડ્યું છે અને મારી આકાંક્ષાઓને પ્રભાવિત કરી છે.

મારો જન્મ અને ઉછેર ગુજરાતના પાટણમાં થયો હતો. પાટણ શહેર સરસ્વતી નદીના કિનારે આવેલું છે અને તે ‘રાની કી વાવ’ અને પટોળા જેવા સ્થાપત્યના અજાયબીઓ માટે જાણીતું છે .
‘રાની કી વાવ’ને ભારતમાં યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ તરીકે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવી છે. વધુમાં, વર્તમાન રૂ. 100ની નોટની રિવર્સ સાઇડ લવંડર રંગમાં ‘રાની કી વાવ’નું મોટિફ દર્શાવે છે. બીજી તરફ પટોળા એ એક પ્રકારની ડબલ ઈકટ વણેલી સિલ્ક સાડી છે અને એ તેની ઉત્કૃષ્ટ કારીગરી અને ઊંચી કિંમત માટે જાણીતાં છે. પટોળાનો એક નાનો ટુકડો હાલમાં લંડનના નેચરલ હિસ્ટ્રી મ્યુઝિયમમાં પ્રદર્શનમાં છે.
મારી જીવનયાત્રા ખરેખર અદ્ભુત રહી છે, જેનો પ્રારંભ ભારતમાં ગુજરાતથી થયો છે. મારો જન્મ એક ઉચ્ચ શિક્ષિત પરિવારમાં થયો હતો, જેણે મને શરૂઆતથી જ એક મજબૂત શૈક્ષણિક અને નૈતિક માળખું આપ્યું હતું. મારા માતા-પિતા બંનેએ કારકિર્દી બનાવી અને અત્યારે તેઓ નિવૃત્ત છે. મારી માતા એક નિવૃત્ત શિક્ષિકા છે, જેમણે તેમની કારકિર્દીને શિક્ષણ દ્વારા યુવાન મનને આકાર આપવા માટે સમર્પિત કરી હતી. બીજી બાજુ, મારા પિતાએ કૃષિ અધિકારી તરીકે કામ કર્યું, તેમની કુશળતા અને જ્ઞાનને કૃષિ પદ્ધતિઓને ટેકો આપવા અને વધારવા માટે લાવ્યા. તેમના સંબંધિત વ્યવસાયોએ મારા ઉછેર પર ઊંડી અસર કરી છે, મારામાં શિક્ષણ માટે મજબૂત મૂલ્ય અને કૃષિના મહત્ત્વ માટે ઊંડી કદર પેદા કરી છે. ગુજરાતમાં ઉછરેલાએ મને તેની જીવંત સંસ્કૃતિ અને પ્રસિદ્ધ વારસા સાથે ઉજાગર કર્યો, મારી ઓળખ પર અમીટ છાપ છોડી અને મારા ઉત્પત્તિ માટે ઊંડી કૃતજ્ઞતા જાળવી રાખ
મારી શૈક્ષણિક સફર દરમિયાન, મને ટોચની વિદ્યાર્થિનીઓમાંની એક અને મારા શિક્ષકોની પ્રિય તરીકે ઓળખાવાનો વિશેષાધિકાર મળ્યો. મેં મારું પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શિક્ષણ પાટણમાં પૂર્ણ કર્યું છે. મેં મોડાસામાં ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયરિંગની સ્નાતકની ડિગ્રી સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરી છે. જ્યારે હું વધુ અભ્યાસ કરવા ઈચ્છતી હતી. જોકે અમુક અંગત સંજોગોના લીધે હું એમ ના કરી શકી.
મેં મારી વ્યાવસાયિક કારકિર્દી પોલિટેક્નિક કોલેજમાં લેક્ચરર તરીકે શરૂ કરી, આતુર વિદ્યાર્થીઓને જ્ઞાન આપ્યું. ત્યારબાદ, મેં GEBમાં જુનિયર ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયર તરીકે કામ કર્યું, અને મારા ક્ષેત્રમાં મૂલ્યવાન અનુભવ મેળવ્યો. થોડા વર્ષો સુધી, મેં ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયર તરીકે કામ કર્યું અને વિવિધ નોકરીની ભૂમિકાઓ દ્વારા મેં મારી કુશળતાને સન્માનિત કરી. હું મારા પતિ શૈલેષને મળી અને અમે લગ્ન કરી લીધા. શૈલેષે એન્જિનિયરિંગમાં સ્નાતક પણ કર્યું છે. હાલમાં, હું આ ભૂમિકાઓમાં મારી કુશળતાનો ઉપયોગ કરીને, એડમીન અને ગ્રાહક પ્રતિનિધિ તરીકે કાર્યરત છું. મારા પતિ આઈટી કંપનીમાં કામ કરે છે.
મારી શાળા અને યુનિવર્સિટીના વર્ષો દરમિયાન અસંખ્ય મિત્રો બનાવવા માટે હું ભાગ્યશાળી રહી છું, અને સમય જતાં અમારા સંબંધો મજબૂત રહ્યા છે. મારા કેટલાક મિત્રો ભારતમાં અથવા તો અન્ય દેશોમાં અલગ-અલગ રાજ્યોમાં સ્થળાંતર કરીને સ્થાયી થયા છે. ભૌતિક અંતર હોવા છતાં, અમે ફોન અથવા સોશિયલ મીડિયા દ્વારા નિયમિત વાતચીત દ્વારા જોડાયેલા રહેવામાં વ્યવસ્થાપિત છીએ. મને મારા મિત્રો અને સંબંધીઓ સાથે વાતચીત કરવામાં ખરેખર આનંદ થાય છે, પછી ભલે તેઓ ભારતમાં હોય કે વિશ્વભરમાં પથરાયેલા હોય.
જ્યારે પણ હું ભારતની મુલાકાત કરું છું, ત્યારે હું મારા મિત્રોને મળવાનું અને તેમની સાથે ક્વોલિટી ટાઈમ વિતાવવાનું પસંદ કરું છું. તેમની સાથે ફરી જોડાવું, એકબીજાના જીવન વિશે જાણવું અને સાથે મળીને નવી યાદો બનાવવી એ હંમેશા એક પ્રિય અનુભવ છે.
વ્યક્તિગત અને વ્યવસાયિક વિકાસની ઇચ્છાથી પ્રેરિત, મેં યુનાઇટેડ કિંગડમ જવાનો જીવન બદલી નાખતો નિર્ણય લીધો. વધુ સારી તકો અને આશાસ્પદ કારકિર્દીની શોધમાં, મેં મારી જાતને નવા દેશમાં સ્થાપિત કરવા માટે પ્રવાસ શરૂ કર્યો. આ સંક્રમણ માટે સ્થિતિસ્થાપકતા, અનુકૂલનક્ષમતા અને પરિવર્તનને સ્વીકારવાની ઇચ્છા જરૂરી છે.
યુકે પહોંચ્યા પછી, મને લાગ્યું કે મારું વતન ગુજરાત ખૂટે છે. એક દિવસ, એક સ્થાનિક દુકાનની મુલાકાત લેતી વખતે, મને ગુજરાત સમાચાર / એશિયન વોઇસ અખબારની સાપ્તાહિક આવૃત્તિ મળી. યુકેમાં એક ગુજરાતી અખબાર શોધીને મને સુખદ આશ્ચર્ય થયું અને તે વાંચીને મને આનંદ થયો. ખચકાટ વિના, મેં અખબાર ખરીદ્યું અને તેના વિષયવસ્તુનો અભ્યાસ કર્યો. બ્રિટન, ગુજરાત, ભારત, એશિયા, યુરોપ અને વિશ્વ માટે વિવિધ પ્રકારના સમાચારોને આવરી લેતા દરેક વિભાગને સમાન મહત્ત્વ આપવામાં આવ્યું હતું. અખબારે વિષયોની વિશાળ શ્રેણી પર વિગતવાર અને વ્યાપક કવરેજ પ્રદાન કર્યું હતું. તેની ગુણવત્તાથી પ્રભાવિત થઈને, મેં મારા ઘરે અખબાર સાપ્તાહિક પ્રાપ્ત થશે તેની ખાતરી કરીને વાર્ષિક આવૃત્તિમાં સબસ્ક્રાઇબ કરવાનું નક્કી કર્યું. એક સાદા ફોન કોલથી, મેં એક વર્ષ માટે ગુજરાત સમાચાર અખબારનું સબ્સ્ક્રાઇબ કર્યું, અને ત્યારથી, હું દર વર્ષે મારું સબ્સ્ક્રિપ્શન રિન્યુ કરું છું. હું 17 વર્ષથી ‘ગુજરાત સમાચાર’ સાપ્તાહિક અખબારની સબસ્ક્રાઇબર છું. 21મી સદીમાં પણ હું અખબારની પેપર કોપી વાંચવાનું પસંદ કરું છું. જો ‘ગુજરાત સમાચાર’ની દૈનિક આવૃત્તિ યુકેમાં પણ પ્રકાશિત થાય તો તે કેટલું આનંદદાયક હશે તેની કલ્પના કરો.
યુકેમાં ‘ગુજરાત સમાચાર’ / ‘એશિયન વોઈસ’ અખબાર મને બ્રિટનના સમાચારો વિશે વિસ્તૃત જાણકારી આપે છે, જેમાં નવા નિયમો અને અપડેટ્સનો સમાવેશ થાય છે. તેમાં ગુજરાત, ભારત, એશિયા, યુરોપ અને વિશ્વભરના સમાચારો પણ આવરી લેવામાં આવ્યા હતા. અખબાર વિશેની શ્રેષ્ઠ બાબતોમાંની એક તે છે કે જો ટીવી પર કોઈ સમાચાર ચૂકી જાઉં, તો હું તેને મારી પોતાની અનુકૂળતાએ વાંચી શકું છું.
‘એશિયન વોઈસ’ અખબાર યુવાનો માટે અત્યંત ફાયદાકારક સ્ત્રોત છે. એ તેમને એશિયન સંસ્કૃતિ, તહેવારો વિશે જાણવા અને ગુજરાત, ભારત, એશિયા, બ્રિટન, યુરોપ અને વિશ્વભરના વિષયોની વિશાળ શ્રેણી પર અપડેટ મેળવવા સક્ષમ બનાવે છે. આ અખબાર સાથે જોડાઈને, યુવા વાચકો તેમની ક્ષિતિજોને વિસ્તૃત કરી શકે છે, સાંસ્કૃતિક સમજ વિકસાવી શકે છે અને મહત્ત્વપૂર્ણ વૈશ્વિક મુદ્દાઓ વિશે માહિતગાર રહી શકે છે.
હું મારો ભૂતકાળનો અનુભવ ‘ગુજરાત સમાચાર’ સાથે શેર કરવા માંગુ છું. જ્યારે હું ગુજરાતમાં રહેતી હતી ત્યારે હું રોજેરોજ ગુજરાતી અખબાર વાંચતી હતી અને તે મારા નિત્યક્રમનો પ્રિય ભાગ બની ગયો હતો. હું દરરોજ અખબારના આગમનની આતુરતાથી રાહ જોતી હતી, અને મેં મારી દૈનિક પ્રવૃત્તિઓ શરૂ કરતા પહેલા અખબાર વાંચવાની આદત બનાવી દીધી, કારણ કે તે મને નવીનતમ ઘટનાઓ વિશે માહિતગાર રાખે છે. અખબાર ન આવતું હોય કે મોડું થતું હોય તેવા દુર્લભ પ્રસંગોએ, હું તેના આગમનની આતુરતાથી રાહ જોતી હતી. મને એક ઘટના આબેહૂબ યાદ છે જ્યારે અખબાર અમારા ઘરે પહોંચાડવામાં આવ્યું, અને હું અને મારી બહેન બંને તેને લેવા દોડી આવ્યા. અમારા ઉત્સાહમાં, અમારાથી અકસ્માતે અખબાર વચ્ચેથી ફાટી ગયું, અખબાર વાંચવાનો અમારો ઉત્સાહ એવો હતો.
યુકેમાં રહેતા હોવા છતાં પણ અમે હંમેશા ઘરે ગુજરાતી બોલવાને પ્રાથમિકતા આપીએ છીએ. અમારા પરિવાર માટે ઘરની અંદર ગુજરાતીમાં વાતચીત કરવાની સતત પ્રથા રહી છે. પરિણામે, જ્યારે મારા પુત્રોનો જન્મ થયો, ત્યારે તેઓ સ્વાભાવિક રીતે તેમની માતૃભાષા તરીકે ગુજરાતી શીખ્યો. એક પુત્ર એ-લેવલમાં અને બીજો વર્ષ આઠમાં અભ્યાસ કરે છે, તેઓ અત્યારે પણ ઘરે ગુજરાતી બોલવાનું ચાલુ રાખે છે.
મારા મોટા પુત્ર રિશીએ ગુજરાતી GCSE પરીક્ષામાં પ્રભાવશાળી ગ્રેડ A હાંસલ કર્યો અને મારો નાનો પુત્ર દર્શ પણ સાપ્તાહિક ધોરણે ગુજરાતી વર્ગમાં હાજરી આપે છે, જ્યાં તે તેના વર્ગના ટોચના વિદ્યાર્થીઓમાંનો એક છે. વળી, મારો મોટો દીકરો દર અઠવાડિયે ગુજરાતી અખબાર વાંચીને તેની ગુજરાતી ભાષાની કુશળતાને સમર્પિત રહે છે. વાસ્તવમાં, તે એક ડગલું આગળ વધીને એક લેખ વાંચે છે અને બીજો લેખ ગુજરાતીમાં સાંભળીને લખે છે. તેમની ગુજરાતી ભાષાની ક્ષમતાઓને સાચવવા અને વધારવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતા ખરેખર પ્રશંસનીય છે.
‘ગુજરાત સમાચાર’ / ‘એશિયન વોઈસ’ અખબારમાં સબસ્ક્રાઇબ કરવાનો બીજો ફાયદો એ છે કે તેમાં કોઈ વધારાના ખર્ચ વિના વધારાના પ્રકાશનોનો સમાવેશ થાય છે. જેમ કે દિવાળી મેગેઝિન, બિઝનેસ મેગેઝિન, કેલેન્ડર અને અન્ય વિવિધ સામયિકો વાચકોને નિયમિત પ્રદાન કરે છે.
એક પાસું જે ખાસ કરીને આ અખબારો વિશે અલગ છે તે કે ભારતીય / એશિયન સમુદાય, ખાસ કરીને ગુજરાતી સમુદાયને લાભદાયી એવા ઘણા અભિયાન ચલાવવાનું તેનું સમર્પણ. લંડનથી અમદાવાદની સીધી એર ઈન્ડિયાની ફ્લાઈટ માટેનું અભિયાન એનું નોંધપાત્ર ઉદાહરણ છે. અગાઉ, આ રૂટની સ્થાપના માટે પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા, અને હાલનું ધ્યાન લંડનથી અમદાવાદની સીધી એર ઈન્ડિયાની ફ્લાઈટ માટે ગેટવિક એરપોર્ટથી હીથ્રો એરપોર્ટ પર એર ઈન્ડિયાની ફ્લાઈટના સ્થાનાંતરણ પર છે. અખબાર સક્રિયપણે જાગૃતિ ફેલાવે છે અને સમુદાય પર સકારાત્મક અસર કરતી પહેલોને સમર્થન આપે છે.
હું મારા બધા જૂના અખબારો એક સલૂનમાં આપવાનું હંમેશા ધ્યાન રાખું છું કે જયાં મારા પતિ તેમના વાળ કપાવા જાય છે. તે સલૂન ગુજરાતી મિત્ર દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. આ રીતે, સલૂનમાં રાહ જોઈ રહેલા લોકોને તેમના પ્રતીક્ષા સમય દરમિયાન અખબાર વાંચવા માટે મળી રહે છે.
અંગત રીતે, હું દૃઢપણે માનું છું કે ગુજરાતી માતા-પિતા તરીકે, આપણાં બાળકો ગુજરાતી શીખે, તે સુનિશ્ચિત કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. જેથી તેઓ આપણી માતૃભાષાને વાંચવા, લખવા, બોલવામાં અને સમજવા સક્ષમ બને. આના અસંખ્ય ફાયદા છે. એક નોંધપાત્ર ફાયદો એ છે કે જ્યારે આપણાં બાળકો ગુજરાતની મુલાકાતે જાય છે, ત્યારે તેઓ વિનાપ્રયાસે આપણાં લોકો સાથે વાતચીત કરી શકે છે અને તેમની સફરનો સંપૂર્ણ આનંદ માણી શકે છે. ગુજરાતી ભાષા પર કમાન્ડ મેળવીને તેઓ તેમના મૂળ સાથે જોડાઈ શકે છે, અર્થપૂર્ણ વાર્તાલાપમાં જોડાઈ શકે છે અને ગુજરાતની જીવંત સંસ્કૃતિમાં લીન થઈ શકે છે. તે સંબંધની ભાવનાને ઉત્તેજન આપે છે અને તેમને આપણા સમુદાય અને વારસા સાથે ગાઢ જોડાણો બનાવવા માટે સક્ષમ બનાવે છે.
મને પ્રમુખસ્વામી મહારાજના સૌથી પ્રભાવશાળી વાક્યો હંમેશા યાદ છે, જે નીચે મુજબ છે:
‘ભાષા જશે તો સંસ્કાર જશે.’
‘જો આપણે આપણી ભાષા ગુમાવશું, તો આપણે આપણી સંસ્કૃતિ અને આપણા મૂલ્યો પણ ગુમાવીશું.’


comments powered by Disqus



to the free, weekly Gujarat Samachar email newsletter